Kangurowanie noworodka – pierwsze chwile bliskości

Co znajdziesz w artykule?

15 maja obchodzimy Światowy Dzień Kangurowania. Z tej okazji postanowiliśmy stworzyć dla Was wpis, z którego dowiecie się czym jest kangurowanie, na czym polega, jak wygląda i dlaczego jest tak ważne w pierwszych godzinach życia.

Kangurowanie – co to jest?

Czynność potocznie nazywaną kangurowaniem zapisuje się skrótem (KMC – Kangaroo Mother Care). Dzieli się na kilka kluczowych etapów, z których najważniejszym jest tzw. kontakt skóra do skóry (STS).

Kangurowanie – na czym polega?

Według definicji UNICEF, czyli Funduszu Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci, kontakt skóra do skóry to praktyka, w której dziecko bezpośrednio po porodzie układane jest na nagiej klatce piersiowej matki. Zarówno matka, jak i noworodek przykryci są ciepłym kocem i pozostawieni na co najmniej godzinę lub do pierwszego karmienia. Definicja ta dotyczy pierwszego kontaktu rodzica z dzieckiem. Ale, jak podaje UNICEF, kontakt skóra do skóry może być przeprowadzony zawsze wtedy, kiedy noworodek potrzebuje pocieszenia lub uspokojenia, oraz jeśli chcemy pomóc w rozwinięciu laktacji u mamy.

Jak wygląda kangurowanie?

Istnieje pełna procedura kontaktu skóra do skóry, jednak tak naprawdę jest to czynność bardzo intuicyjna. Dla wygody i bezpieczeństwa najlepiej, aby mama i dziecko przybrali pozycję półleżącą. Najczęściej maluszkowi zakłada się czapeczkę i pieluszkę, aby zapobiec utracie ciepła przez organizm. Kiedy zapewniony jest kontakt skóra do skóry, najczęściej dziecko jest przystawiane do piersi. Czasem, ku zdumieniu mam, maluszek sam “pełza” w kierunku brodawki sutkowej, instynktownie szukając jedzenia.

Zalety kangurowania dla dziecka

Kontakt skóra do skóry ma tak wiele udowodnionych naukowo właściwości, że gdybyśmy chcieli je wszystkie wypisać, musielibyśmy wydać na ten temat książkę. Dlatego przedstawimy kilka najważniejszych z naszego (mamowego:)) punktu widzenia:

  • uspokaja dziecko, koi płacz,
  • redukuje stres,
  • poprawia jakość snu,
  • reguluje pracę organizmu (poziom glukozy, temperaturę ciała, częstość oddechów, utlenowanie krwi),
  • obniża ból u dzieci poddawanych bolesnym i inwazyjnym procedurom,
  • wspiera rozwój psychoruchowy.

Zalety kangurowania dla mamy

Kontakt skóra do skóry po porodzie przynosi szereg korzyści także dla mam:

  • wspomaga tworzenie się więzi z dzieckiem,
  • ułatwia rozpoznawanie sygnałów przekazywanych przez dziecko,
  • zmniejsza ryzyka pojawienia się depresji poporodowej,
  • pomaga rozpocząć karmienie piersią.

Kontakt skóra do skóry po cesarskim cięciu

Wyjaśniliśmy już kwestię kangurowania noworodka po porodzie siłami natury. A jak sprawa wygląda, jeśli dziecko przychodzi na świat poprzez cesarskie cięcie? Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ma na ten temat jednoznaczne stanowisko. Według jej wytycznych kangurowanie dziecka po cesarskim cięciu ze znieczuleniem ogólnym należy rozpocząć najwcześniej, jak jest to możliwe, najlepiej przed upływem 2 godzin od zakończenia operacji. W przypadku cięcia ze znieczuleniem miejscowym, WHO zaleca rozpocząć pierwszy kontakt jeszcze na sali operacyjnej i kontynuować go na sali pooperacyjnej. Kontakt z dzieckiem powinien trwać do zakończenia pierwszego karmienia. Przy czym powinno to trwać co najmniej godzinę.

Kangurowanie dziecka przez tatę

Wiele przyszłych mam ma pewne oczekiwania dotyczące porodu. Jednak plany i przypuszczenia czasem znacząco odbiegają od rzeczywistości. Tak jest również w przypadku kontaktu skóra do skóry, który – z różnych przyczyn – może być utrudniony, bądź po prostu niemożliwy. Co wtedy robić? Zaangażować tatę. Kangurowanie dziecka przez ojca jest praktyką powszechnie stosowaną w przypadkach, kiedy stan zdrowia mamy lub czynności wokół niej wykonywane, nie pozwalają na wczesny kontakt z dzieckiem. Tak jest na przykład podczas szycia po cesarskim cięciu lub kiedy mama przebywa na sali pooperacyjnej, ale nie jest jeszcze w stanie zająć się noworodkiem. Badania pokazują, że tata świetnie sprawdza się w roli “kangura”. Oczywiście nie jest w stanie nakarmić dziecka piersią, ale równie dobrze jak jego partnerka potrafi je uspokoić, ukoić płacz i dać poczucie bezpieczeństwa.

Literatura:
Kontakt skóra do skóry i kangurowanie noworodków – chwilowa moda czy naukowo udowodniona metoda? Anna Stodolak, Aleksander Fuglewicz, Praca naukowa w Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom 5, zeszyt 1, 19-25, 2012
Recommendations for management of common childhood conditions, World Health Organization
Skin-To-Skin Contact, UNICEF United Kingdom

Kangurowanie – zalecany pierwszy bezpośredni kontakt ciała noworodka z ciałem matki. Anna Bajek, Jerzy T. Marcinkowski, Jadwiga Rzempowska, Kamila Gawłowicz, Bajek A i wsp. Hygeia Public Health 2014, 49 (3): 417-420

Powiązane artykuły